Kuyu Geliştirme – İNKİŞAF
Yeni olanlar da dahil olmak üzere, hidrojeolojik koşullar için olması gerekenden çok daha düşük özgül kapasite ve kuyu verimliliğine sahip, olması gerektiği gibi performans göstermeyen birçok kuyu görüyoruz. Bu kuyuların neden olması gerektiği gibi performans göstermediği çoğu zaman biraz gizemli olabilir. Deneyimlerimize göre, çoğu zaman cevap eksik kuyu geliştirmede yatmaktadır.
Kuyu geliştirme süreci, maksimum kapasitede üretim yapan bir kuyu kurmanın önemli bir parçasıdır, ancak genellikle kuyu delme ve inşa süreci sırasında sonradan akla gelen bir şey olabilir. Kuyu geliştirme süreci, aslında delme nedeniyle oluşan sondaj hasarını onarmak, sondaj çamurunu çıkarmak ve yeraltı suyunun kuyuyu mümkün olduğunca hareket ettirebilmesi için mümkün olduğunca açık bir akış yolu oluşturmak için bir dizi tekniktir. Kuyu geliştirme, sondaj döküntülerini kuyudan, filtre paketinden ve çevredeki oluşumdan çıkarmak için bir dalgalanma bloğu ve hava kaldırma sistemi kullanmak kadar basit olabilir, ancak sondaj çamurunu çıkarmak zor olabilir, özellikle de önemli bir hacim oluşuma kaybolduğunda ve bu durumlarda onu geri kazanmak için ekstra çaba gerekebilir. Dağıtıcılar ve klor, oluşumdan bentonit bazlı sondaj çamurunun geri kazanılmasına yardımcı olabilir. Etkili kuyu geliştirme uygulanırken elek boyutu, filtre paketi, oluşum özellikleri ve diğer faktörlerin tümü hesaba katılmalıdır.
Kuyu geliştirmenin yanlış gidebileceği yer, sondaj sözleşmesinde belirtilmesi gereken uygun ölçüm tekniklerinin eksikliğidir. Kumlanma veya bulanıklık sorunları hala varsa, belirli kapasite her ölçüldüğünde iyileşme görüyorsa ve kuyu verimliliği hala iyileşme gösteriyorsa, kuyu geliştirme sadece temiz su elde etmenin ötesine devam etmelidir. Sondaj sözleşmesinde kuyu geliştirme için ölçülebilir standartlar olması, "müzakere yok" sorunu haline gelir ve geliştirme süreci bu standartlar karşılanana kadar devam etmelidir.
Pratikte 5 tip inkişaf yöntemi bulunmakta olup bunlar;
1. Aşırı Pompalama Yöntemi
2. Yıkama Yöntemi
3. Pistonla Çalkalama Yöntemi
4. Basınçlı Hava Yöntemi
5. Jet Yöntemi dir.
En çok uygulanan yöntem “Basınçlı Hava Yöntemi” dir. Bu yöntemde kuyuya kompresörle basınçlı hava verilir. Kuyuda aşırı pompaj işlevi yapan basınçlı hava, suyu dışarı atarken ince malzemeleri de birlikte atar. Özellikle sıcak ve mineralli su sondajlarında, kuyu geliştirmede bu yöntem daha rahat uygulanır.
İnkişaf yeni açılan kuyularda uygulanmakla birlikte, daha önceden açılmış ancak zamanla verimi azalmış kuyularda da uygulanır. Kuyu veriminin azalmasının nedenlerinden bazıları;
- Aşırı pompaj dan kaynaklanan azalmalar
- Suyun kimyasından kaynaklanan azalmalar
- Formasyonun yapısından kaynaklanan azalmalar
- Hatalı kuyu inşasından kaynaklanan azalmalar
Kuyu geliştirme çalışmaları ile bu gibi sebeplerle kuyuya su gelişi azalmış olan kuyuların ıslah edilmesi ve verimin arttırılması mümkündür.
